Istnieje wiele definicji wychowania. Według jednych należy jedynie wspierać podopiecznych w ich naturalnym rozwoju, inne zaś podpowiadają, aby zapewnić im wzorzec. Osobę bardziej doświadczoną, która będzie w stanie pokazać dziecku, co jest dobre, a co złe. Modeli wychowania jest wiele, ponieważ formowały się one na przestrzeni lat.
Wychowanie bez przemocy
To, co dla naszych rodziców było oczywiste, dla nas jest dziwne. Różnice pokoleniowe są coraz bardziej widoczne, ze względu na wciąż zmieniające się metody wychowawcze. Kiedyś popularne klapsy dziś uznawane są przez wiele osób za przemoc, a krzyki i kary uważa się za czynniki, które przeszkadzają dziecku w rozwoju oraz zostawiają na jego psychice trudne do zamazania ślady. Współcześnie coraz większą popularność zyskuje wychowanie bez przemocy, zarówno fizycznej, jak i słownej.
Co to jest porozumienie bez przemocy?
NVC, czyli porozumienie bez przemocy to idea, która pojawiła się stosunkowo niedawno. Według niej komunikacja powinna przebiegać bezkonfliktowo. Aby to osiągnąć, rodzic powinien od samego początku uczyć dziecko jasno wyrażać swoje emocje oraz potrzeby i w ten sam sposób zaznaczać swoje. Pierwszym krokiem do wprowadzenia tej metody w życie jest uważna obserwacja samego siebie. Autokrytyka to umiejętność bardzo ważna. Pozwoli obiektywnie ocenić swoje zachowania, nie idealizując swojej osoby. Nie jest to łatwe i z pewnością wymaga wiele cierpliwości. Po zauważeniu błędów, jakie popełniamy w codziennej komunikacji, trzeba zdać sobie sprawę, że każde wypowiedziane przez nas słowo ma znaczenie. Ważne przy realizacji zasad NVC jest pozbawienie swoich wywodów ocen. Agresja przejawia się nie tylko przez używanie wulgaryzmów czy krzyki, jest nią także wzbudzanie poczucia winy i szufladkowanie tego, co przekazuje nam rozmówca. Kolejnym punktem przy wcielaniu w życie wychowania bez przemocy jest jasne wyrażanie swoich uczuć. Trzeba zrozumieć, że emocje nie są niczym złym i są słabością każdej żywej istoty, nie należy więc odczuwać wstydu przy mówieniu o nich. Tego samego należy wymagać od drugiej osoby. W momencie, kiedy nie jesteśmy pewni jej intencji, wystarczy dopytać. Niezrozumienie może prowadzić do frustracji i kłótni, a tego chcemy uniknąć. Aby zakończyć rozmowę w sposób korzystny dla obu stron konwersacji, powinno się dojść do wspólnego wniosku, porozumienia. Trzeba zdać sobie sprawę, ile korzyści można uzyskać, odpowiednio używając języka żyrafy.
Komunikacja bez agresji i jej korzyści
Każda metoda wychowawcza ma swoje wady i zalety. Wychowanie bez przemocy nadal jest dosyć kontrowersyjne, ale jest w stanie wprowadzić do życia ludzkiego wiele pozytywnych aspektów. Po pierwsze, dziecko porozumiewające się w tym nurcie jest w stanie jasno określać swoje potrzeby. Nie będzie kazało rozmówcy domyślać się, czego potrzebuje, ale zdecydowanie zakomunikuje, czego oczekuje. Nauczy to go także szacunku do drugiej osoby. Według NVC przerywanie czyjejś wypowiedzi także jest przejawem agresji, zbyt emocjonalnego i gwałtownego wyrażania swoich uczuć. Podopieczni znający zasady wychowania bez przemocy uważnie wysłuchają swojego rozmówcę, myśląc o jego potrzebach, jednocześnie nie lekceważąc swoich. Porozumienie bez przemocy to sposób na budowanie zdrowych, autentycznych relacji, opartych na wzajemnym zaufaniu. Jest to także efektywne ćwiczenie empatii, dzięki któremu dziecko przestanie ignorować zasady, którymi druga strona konwersacji kieruje się w życiu. Metoda NVC nie jest jednak łatwa w opanowaniu. Wymaga dużo cierpliwości oraz samozaparcia. Mimo trudu i pracy, które należy w komunikację bez przemocy włożyć, jest to bardzo korzystny i rozbudowujący osobowość sposób wychowania. Dla osób niezdecydowanych proponowane są specjalistyczne warsztaty dla rodziców. Szkolenia w zakresie porozumienia bez przemocy oraz ćwiczenia empatii w grupie pozwolą zgłębić wiedzę na temat wychowania bez przemocy, a profesjonalni instruktorzy rzetelnie przedstawią reguły, którymi warto się kierować, decydując się na używanie języka żyrafy i wyeliminowanie języka szakala w swoim domu.
